قدس آنلاین: «وقتی چین عطسه میکند دنیا سرما میخورد» و اگر ویروس کرونا بیش از این گسترش یابد، عوارض آن بسیار شدیدتر خواهد بود و پیشبینی میشود با بروز مشکلات حاد ناشی از این ویروس در دومین اقتصاد بزرگ دنیا، ممکن است یک رکود جهانی در پیش داشته باشیم.
پیشتر تحلیلگران و اقتصاددانها، جنگهای تجاری، نوسانهای ارزی، دستکاری طولانیمدت نرخ بهره و همچنین احتمال برگزیت بدون توافق را عواملی برای شروع یک رکود فراگیر برای سال ۲۰۲۰ پیشبینی میکردند، گزارشهای دیگر نیز به جنگ تجاری چین و آمریکا به عنوان عامل اصلی رکود جهانی اشاره میکردند. برخی هم عقیده داشتند اگر دولت چین سرمایهگذاری داخلی را افزایش ندهد، رشد اقتصادی این کشور متوقف میشود.
حالا دولت چین درگیر ویروسی شده که ۵۶ میلیون نفر را قرنطینه کرده و موجب ایجاد شرایط اضطراری در جهان شده و در حالی که نتوانسته سرمایهگذاری را در سال جاری میلادی افزایش دهد، با اضافه کردن خطر فراگیری جهانی کرونا، به گستردهشدن رکود در سراسر دنیا کمک کرده است.
از کاهش گردشگری تا سقوط سهامها
شیوع کرونا پیامدهای مختلفی را در برداشته است؛ از لغو تورهای مسافرتی و پروازها به چین و بسته شدن مراکز اقامتی نظیر هتلها و اماکن تفریحی در این کشور گرفته تا سقوط ارزش سهام در بازارهای بورس. درآمد بعضی کشورهای دیگر هم از محل گردشگران چینی تحتتأثیر قرار گرفته است. به این مجموعه باید هزینههای درمانی و کنترل این ویروس را هم اضافه کرد.
آمار رسمی نشان میدهد این ویروس بر بازارها و صنعت گردشگری داخلی چین تأثیر گذاشته به طوری که سفرهای هوایی ۶/۴۱درصد، سفرهای ریلی ۵/۴۵درصد و سفر با خودرو ۲۵ درصد کاهش یافته است. بدین ترتیب کرونا برنامههای هزاران چینی را درست پیش از یکی از بزرگترین تعطیلات ملی این کشور در سال نوی چینی یا فستیوال بهار مختل کرد که مسلماً شلوغترین فصل خرید نیز هست. شهروندان چینی سال گذشته در ایام تعطیلات سال نو بیش از یک تریلیون یوآن چین که معادل ۱۴۵ میلیارد دلار آمریکاست را صرف خرید سال نو، مسافرت، رستوران و تفریح کردهاند، اما امسال دیگر چنین هزینهای را صرف تعطیلات سال نو خود نمیکنند.
ویروس کرونا و اعمال محدودیت برای ورود مسافران چینی، درآمد گردشگری بعضی کشورهای دیگر را هم تحتتأثیر قرار داده است. به عنوان مثال سالانه یکمیلیون و ۴۰۰ هزار شهروند چینی برای تفریح به استرالیا میروند و درآمد استرالیا از این محل حدود ۱۲ میلیارد دلار تخمین زده شده است. بیش از ۵۰ پرواز بینالمللی از ۲۰ کشور مختلف به طور هفتگی مسافران را به شهر ووهان چین میبردند که حالا این پروازها لغو شده است. جمعیت بالای چین و توقف یا محدودیتهای تورهای مسافرتی از مبدأ چین موجب شده هتلها و مراکز اقامتی کشورهایی نظیر تایلند هم از خسارات این ویروس بینصیب نمانند.
شرکتهای بزرگی همچون تنسنت چهارمین شرکت بزرگ اینترنتی جهان، هوآوی و علیبابا نیز به دلیل تعطیل کردن تمامی دفاتر مرکزیشان تحتتأثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفتهاند.
با این حال تعداد مسافران ورودی از چین به ایران و تأثیر احتمالی شیوع کرونا بر سفر به ایران مشخص نیست، ولی خوب است بدانید که از سال پیش دولت برای افزایش جذب گردشگر به طور یکطرفه برای شهروندان چینی ویزای سفر به ایران برای بازههای ۲۱ روزه را لغو کرده است.
این نگرانی البته به گردشگری خلاصه نمیشود. خسارتهای اقتصادی فراگیر شدن بیشتر این ویروس نهفقط برای چین بلکه برای کشورهای دیگر و در کل اقتصاد جهانی بسیار بیشتر از این موارد است. شیوع ویروس در زمانی اتفاق افتاده که سرمایهگذاران هنوز هم تحتتأثیر جنگهای تجاری چین و آمریکا هستند و موجب سقوط ۸/۳درصدی بازار سهام آسیا شده است. این ارزش سهامهای منطقه آسیا- اقیانوسیه نیز کاهشی شده است. کوسپی کرهجنوبی با بدترین سقوط ۰۹/۳درصد از ارزش خود را از دست داده است. نیکیژاپن ۵۵/۰درصد افت کرده و ارزش سهام بعضی از شرکتهای هواپیمایی و همچنین مؤسسات مسافرتی شاهد روند نزولی هستند.
در بازار ارز، یوآن چین ۴۷/۰ درصد دیگر از ارزش خود در برابر دلار را از دست داده و با افزایش تلفاتانسانی، ارزش یوآن چین در برابر ارزهای عمده رو به کاهش است.
گفتنیاست، با وجود قرمزشدن بازارهای جهانی، روندهای جهانی از سمت معاملهگران در بورس ایران نادیده گرفته شده و بورس ایران همچنان به مسیر صعودی خودش در سایه ورود نقدینگی سنگین ادامه میدهد.
پیشبینی کاهش نفت تا ۳ دلار در هر بشکه
از طرفی چین بزرگترین واردکننده کالاهای صنعتی در جهان است و با افزایش نگرانیها درباره کاهش احتمالی تقاضا توسط چین، قیمت نفت و مس در بازارهای جهانی افت کرده است. قیمت نفت دو شاخص جهانی برنت و وستتگزاس اینترمدیت هفته گذشته کاهش داشت. چین یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت خام است و تقاضای نفت در آن بسیار بیشتر از آمریکاست. شرکت خدمات مالی گلدمن ساکس هشدار داده این بیماری تقاضای نفت را ۲۶۰ هزار بشکه در روز کاهش میدهد و قیمت آن را ۳ دلار در هر بشکه پایین میآورد.
تحلیلگران اقتصادی معتقدند اتفاقات اخیر تأثیر بسزایی بر کاهش رشد اقتصادی چین و همچنین رشد اقتصادی جهان خواهد داشت، هر چند میزان آن بستگی به ابعاد گسترش این ویروس خواهد داشت. صندوق بینالمللی پول در پیشبینی اخیر خود رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۰ میلادی را کاهش داد و به ۵/۸ درصد رساند.
بعضی کشورها محدودیتهایی را برای ورود کالاهای چینی مدنظر قرار دادهاند؛ به عنوان مثال اندونزی که یکی از بزرگترین شرکای تجاری چین است، برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا چنین اقدامی را در دست بررسی دارد. براساس اعلام گمرک چین، ارزش کلی صادرات این کشور در ماه دسامبر در سال ۲۰۱۹ میلادی بالای ۲۳۸میلیارد دلار تخمین زده شده و کاهش و محدودیت صادرات تأثیرات قابلتوجهی بر تولید ناخالص ملی این کشور بر جای خواهد گذاشت.
ویروس مفید برای اقتصاد آمریکا
در تحلیل خسارات اقتصادی شیوع ویروس کرونا، عدهای سناریوی چند سال پیش بیماری «سارس «را مورد اشــاره قرار میدهند که در ســال ۲۰۰۲ میالدی از چین شــیوع پیدا و به کشورهای دیگر ســرایت کرد و رشــد اقتصادی چین را در سال ۲۰۰۳ میلادی به میــزان ۹ درصد کاهش داد.
با مهار کامل این بیمــاری البته روند ترمیم اقتصاد چین به ســرعت پیش رفت و رشد اقتصادی در ســال ۲۰۰۳ به ۱۰درصد رسید. هر چند انتظار میرود مقامات چین و سازمان بهداشت جهانی تا اوایل آوریل این ویروس را تحت کنترل درآورند، ولی تا آن زمان تحلیلگران اقتصادی معتقدند که تمام نشانهها از نزدیک شدن یک رکود اقتصادی در دنیا خبر میدهــد، دنیایی که آمریکا خود را از آن مســتثنا میداند، چرا که ویلبرراس، وزیر بازرگانی دولت آمریکا اعلام کرده است: گسترش این ویروس در سطح جهان میتواند برای اقتصاد آمریکا مفید باشد، چون این امر میتواند به تسریع بازگشت شغلها به آمریکای شمالی کمک کند. این اظهارات انتقادات زیادی از سوی اقتصاددانان و سیاستمداران را در پی داشت.
نظر شما